Wiatraki były inspiracją artystów ze względów krajobrazowych, pejzażowych. I dziś lokalizacje wiatraków w obrazach wzbudzą emocje w artystach i jak zarówno w miłośnikach pejzażu. Jednak w krajobrazie też budzą obawy wśród mieszkających w ich pobliżu i części ekologów. Przyczyn jest kilka – ich skrzydła szumią, przeszkadzając ptakom, problemem może być również migocący, ruchomy cień. Tak więc wiatraki proponuję przenieść do domu – niech zamiast zbierać wiatr sieją nieco chłodu, tak potrzebnego w obecnym czasie.
Krowy i wiatraki – wersja nowoczesna, galeria sztuki przydrożnej
Ale, ale... zza tego nowoczesnego przedstawienie wiatraka wyziera przecież jeszcze jeden niezwykle popularny motyw – krowy. Charakterystyczne dla Holendrów pragnienie zobrazowania i zinterpretowania możliwie wszystkich przejawów widzialnego otoczenia. Niezależność młodej republiki od tradycji szacownych nacji kulturalnych i duma ze swojego kraju umocniła artystów w dążeniu do malowania ojczystego krajobrazu bez konieczności jego idealizacji (co charakteryzowało malarstwo we Włoszech czy Francji). Zamiast "wspaniałych widoków" wybierali takie, które mogły uchodzić za typowe, np. właśnie krowę. Zwierzę to symbolizuje, bowiem dla holendrów wiosnę, płodność, dobrobyt oraz ziemię. Zobaczmy zatem, jak ten temat – w połączeniu właśnie ze wspomnianymi wyżej wiatrakami – symbolem ich kraju, potraktowali holenderscy mistrzowie.
Aelbert Cuyp "Widok na Dordrecht z dójką i czterema krowami" (ok. 1650)
Jacob van Strij "Pejzaż z młynem i bydłem"
Eugene Verboeckhoven "Letni pejzaż z pasącymi się krowami" (1864)
Johan Hendrik Weissenbruch "Pejzaż z wiatrakiem w okolicach Schiedam" (1873)
***
Notki biograficzne malarzy:
Aelbert Jacobszoon Cuyp (ochrzczony 20 października 1620 w Dordrechcie, pochowany 15 listopada 1691 tamże) – holenderski malarz, jeden z najwybitniejszych pejzażystów holenderskich XVII wieku. Urodził się w rodzinie o tradycjach artystycznych, jego ojciec był malarzem portrecistą, dziadek i wuj byli twórcami witraży. Aelbert Cuyp był wszechstronnym artystą, początkowo malował obrazy o tematyce biblijnej i mitologicznej, a także martwe natury, portrety i sceny rodzajowe. Później zainteresował się pejzażem, jego najlepsze prace powstały po 1650 roku. Malował krajobrazy rustykalne, panoramy miast i portów, częstym tematem jego prac były wschody i zachody słońca. Na wielu obrazach artysty pojawiały się zwierzęta. Paleta barw jest bogata i ciepła, a światło, harmonijnie wymieszane z cieniem, odgrywa pierwszoplanową rolę.
Jacob van Strij (ur. 2 pażdziernika 1756, zm. 4 lutego 1815) – był XVIII wiecznym malarzem z dawnej stolicy Holandii Dordrecht. Jego brat, Abraham, również był malarzem. Obej pobierali nauki u swego ojca Leendert van Strij (1728-1798). Ponadto w latach 1774-1776 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Antwerpii okiem malarza historycznego Andreasa Lensa (1739-1822). Następnie współpracował z amsterdamskim kolekcjonerem dzieł sztuki Janem Danserem Nijmanem.
Eugène Joseph Verboeckhoven (ur. 18 czerwca 1798 w Warneton, zm. 19 stycznia 1881 w Brukseli) – belgijski malarz, rzeźbiarz, grawer i pedagog. Urodził się w rodzinie o tradycjach artystycznych, jego ojciec był rzeźbiarzem, a brat malarzem marynistą. Studiował w latach 1816–1818 w Akademii w Gandawie, od 1818 był uczniem pejzażysty i malarza zwierząt Balthasara Ommegacka. znany jest głównie z naturalistycznych przedstawień zwierząt, wkomponowanych w rozległe krajobrazy. Zwierzęta były przedstawiane w ich naturalnym środowisku, w stajniach lub na pastwiskach, najczęściej były to bydło domowe, owce, kozy, konie i osły. Na większych obrazach pojawiali się również ludzie, zwykle pasterze lub jeźdźcy. Jego prace wyraźnie inspirowane dziełami XVII-wiecznych mistrzów takich jak Paulus Potter i Aelbert Cuyp, odznaczają się fotograficzną dokładnością i dopracowaną perspektywą.
Johan Hendrik Weissenbruch (ur. 30 listopada 1824 w Hadze, zm. 14 marca 1903 tamże) – holenderski malarz pejzażysta, reprezentant szkoły haskiej. W latach 1843-1850 studiował w Akademii w Hadze, od 1847 był zaangażowany w tworzenie stowarzyszenia artystów holenderskich Haga Pulchri Studio. Malował liryczne, holenderskie krajobrazy z silnie zaakcentowaną partią nieba. Oprócz malarstwa uprawiał litografię, tworzył też akwarele. Najczęściej przedstawiał okolice Schiedam, na jego twórczość wpływ miał francuski malarz, barbizończyk Charles-François Daubigny oraz Holendrzy Jan van Goyen i Jacob van Ruisdael.
***
Komentarze