Dziewczyna z komputera

   Zbiegły się w czasie dwa wydarzenia - pierwszym jest Dzień Kobiet, obchodzony jak zwykle 8 marca, drugim Targi Informatyczne CeBIT. Warto więc zastanowić się jak wiele mogą mieć wspólnego komputery i kobiety.

   Od niepamiętnych czasów ludzie, a konkretnie mężczyźni głowili się nad zdobyciem względów kobiet. Niektórzy z powodzeniem, inni bez. Z powodu rozczarowań miłosnych liczni poeci rozdzierali swe serca na kartach niezliczonych tomików. Ci bardziej zdesperowani, ale i posiadający większą wyobraźnię marzyli, o tym, jak by to było gdyby uruchomić środki techniczne i sobie taką kobietę po prostu zrobić, samemu.

   Zatem pojawiały się w różnych opowieściach sztuczne kobiety. Poczynając od mitów jak "Iliada" Homera [1], w której Hefajstos znany ze swoich problemów z płcią piękną otaczał się kobietami ze złota czy też "Kalevala" - fiński epos narodowy [2], w którym Ilmarinen - również kowal stara się wykuć żonę ze słota i srebra ...

Jak tu żyć, jak sobie radzić, czy siedzę w nocy, czy leżę, 
Czas się wlecze, noc się dłuży. Smętek męczy mnie i nuży.
Tęsknię za mą prześliczną, usycham za ukochaną.

Rzecze kowal: złotej pragnę żony, srebnej życia towarzyszki
W tyglu jął wytapiać złoto, cisnął srebro w palenisko
Starał się o posąg złoty, srebrnolitą pannę młodą [3]

   Nie inaczej było i w czasach nowożytnych. Jednak wraz z postępem technologicznym upragnionych mocy tworzenia zaczęto upatrywać w nauce. Frankenstein do ożywienia swych tworów miał używać elektryczności, podobnie powstała Hadaly - bohaterka powieści "Ewa przyszłości" pióra de l'Isle-Adama [4] a w XX wieku, zwanym wiekiem atomu i komputerów starania takie poszły także w kierunku elektroniki. Rozwój automatyki spowodował upatrywanie nadziei w kobietach-robotach, motyw obecny w "Metropolis" Friza Langa, czy setkach późniejszych produkcji fantastyczno-naukowych [5]. Alicia, gynoid ze "Strefy mroku" (odcinek "Samotnik"), Rayna Kapec, zbudowana przez nieśmiertelnego Flinta z pierwszej serii "Star Trek" [6], tytułowa Cherry z filmu "Cherry 2000" [7], gdzie główny bohater wyrusza na wyprawę przez postapokaliptyczną Amerykę, by naprawić swoją mechaniczną ukochaną.

   Japończycy również dołożyli swoje trzy grosze w temacie. "Ghost in the Shell" [8] - kultowa japońska manga Masamune Shirow z wielowątkowymi motywami cyborgów i sztucznych inteligencji - to tylko maleńki wycinek. Czasami to do mieszanki dochodzą także i elementy kocie, jak w "All-Purpose Cultural Cat Girl Nuku Nuku", anime, w której bojowego androida połączono z mózgiej kota. Lub też "Saber Marionette" - w świecie przyszłości zginęły wszystkie kobiety, aby poradzić sobie z samotnością naukowcy tworzą "marionetki - żeńskie roboty o wdzięcznych imionach Jagódka, Wisienka czy Limetka. Poniżej otwierająca filmową adaptację sugestywna scena produkcji żeńskiego cyborga, major Kusanagi z "Ghost in the Shell"...

"Making of Cyborg" - Kenji Kawaii (Ghost in the Shell OST) [9]

   Także z Japonii pochodzi Hajime Sorayama, grafik i ilustrator zafascynowany subtelną grą świateł na metalicznych powierzchniach, który rozpoczął pracę nad serią obrazów przedstawiających srebrzyste kobiety - tzw. "seksowne roboty". Przedstawione przez niego postaci określa się także mianem "gynoidów" - terminem ukutym przez brytyjską pisarkę s-f Gwyneth Jones z kombinacji grackich słów "droid" (na obraz) oraz "gyn" (kobieta). Te żeńskie cyborgi, stanowiące wizytówkę Sorayamy, często łączą elementy biologiczne i mechaniczne. Są anatomicznie poprawne, a ich ciała oblane błyszczącym metalem zamiast skóry sprawiają, iż wyglądają niczym twory mitycznych kowali Hefajstosa i Ilmarinena.

Hajime Sorayama - Lemon Glass Gynoid / Sexy Robot #7 [10]

http://sorayama.net/categories.html

   W dobie rozpowszechnienia komputerów w prywatnych domach tworzenie kobiety często przybierało postać "projektowania dziewczyny" i następnie prób jej ożywienia. Właśnie takie podejście do tematu prezentowali dwaj nastolatkowie z "Weird Science" - polski tytuł to właśnie "Dziewczyna z komputera" [11]. W filmie tym Gary i Wyatt, dwóch niezbyt popularnych licealistów (czytaj: nie mających względów u płci przeciwnej) przy użyciu komputera ożywia lalkę, nadając jej cechy "zapożyczone" z rozmaitych fotosów. Dziewczyna (w tej roli modelka Kelly LeBrock) jest piękna, zgrabna, inteligentna, a ponadto posiada magiczne moce. Co nie bez znaczenia, jest również oddana swoim "stwórcom". I choć sama nie zostaje wybranką żadnego z nastolatków, za swoją misję przyjmuje znalezienie chłopakom dziewczyn. Korzystając ze swych zdolności zabiera ich do klubu nocnego - ich nieco rozkręcić, pokazuje jak powinni całować, a ostatecznie wyprawia szaloną imprezę, na którą zaprasza całą szkołę.

Plakat filmu "Weird Science"[12]

http://eu.movieposter.com/poster/MPW-39989/Weird_Science.html

Oingo Boingo - "Weird Science" (piosenka promująca film) [13]

   Nadzieję upatrywano nie tylko w czystej mechanice, ale i w innych dziedzinach nauki, np. chemii. W jednym z odcinków serialu produkcji Stephena Spielberga "Amazing Stories" [14] prezentowano podobny pomysł. Kujon bezskutecznie stara się o względy koleżanek, w końcu przypadkiem odkrywa tajemniczy eliksir mający moc ożywiać zdjęcia. Myśląc, że chwycił Pana Boga za nogi szybko wypróbowuje ją na magazynie z dziewczynami. Metodą prób i błędów - choć głównie błędów, jako że tytuł odcinka brzmi "Błąd w obliczeniach" stara się stworzyć idealną dziewczynę. Po wielu perypetiach, za którymś kolejnym razem w zasadzie mu się udaje, ale wtedy to już nie ma większego znaczenia.

Amazing Stories - aplikacja substancji [15]

http://theentertainmentnut.wordpress.com

   Dokładnie z takimi samymi problemami zmaga się również młody człowiek w piosence Aerosmith "Hole in My Soul". Próbując znaleźć swoją drugą połówkę, która zapełniłaby tytułową lukę w jego duszy w końcu ucieka się do wykorzystania nauki. Idzie do laboratorium, odpala komputer i produkuje wymarzoną kobietę...

Aerosmith - "Hole in my Soul" [16]

   Mimo wielu mniej lub bardziej udanych prób, wciąż ktoś chce stworzyć wymarzoną sztuczną kobietę, filmowcy czy muzycy snują swoje wizje. Jednak powracającym motywem opowieści o kobietach z komputera jest niejako fiasko twórcy w zbudowaniu romantycznych więzi ze swoim dziełem. Owa sztuczna kobieta często okazuje się być martwym posągiem, jak w "Kalevali" - współczesnym odpowiednikiem byłyby lalki erotyczne lub wirtualne boty. Jednak, dość często nawet mimo względnych sukcesów w powołaniu do życia, dziewczyna z komputera staje się nieskora do nawiązania związku, a chłopak popada w jeszcze większą depresję. Jak w "Amazing Stories" lub "Hole in My Soul" twórca będąc pochłonięty sztucznymi tworami nie zauważa, że prawdziwa miłość - żywej kobiety - jest na wyciągnięcie ręki. Będąc kowalem swej miłości, nie szukajmy jej w komputerze, wyjdźmy poza mechaniczne czy wirtualne światy i odkryjmy piękno kryjące się w realu. Tuż za rogiem, obok.

   A tymczasem, na wspomnianych na wstępie hanowerskich targach komputerowcy i cybernetycy wciąż konstruują kobiety-roboty [17]. Toż to normalny sabotaż, koniec świata ... ;-)

Roboterdame AILA [18]

http://www.dfki.de/web/aktuelles/cebit2013/aila

***

źródła / bibliografia:
[1] Homer "Iliada", Pieśń XVIII, w. 416 - Wikisource
[2] Kalevala (tekst fiński) - runeberg.org 
Kalevala (opis/streszczenie, język polski) - kul.pl
[3] "Kalevala", Runo XXXVII, tłum. Jerzy Litwiniuk, wyd. PIW Warszawa 1998 ss. 484-490
[4] Auguste Villiers de l'Isle-Adam - "L'Ève future", tekst na stronach Project Gutenberg
[5] Lista fikcyjnych żeńskich robotów, cyborgów i gynoidów - Wikipedia
[6] Rayna Kapec, Memory Alpha
[7] "Cherry 2000", opis na stronie serwisu Filmweb
[8] "Ghost in the Shell" opis świata na dedykowanej Wikii Ghost in the Shell 
[9] Kenji Kawaii - "Making of Cyborg" (Ghost in the Shell OST), materiał wideo z kanału Youtube 
[10] Grafiki Hajime Sorayamy - sorayama.net oraz sorayama.com
[11] "Dziewczyna z komputera" (Weird Science, 1985, reż. John Hughes), opis na serwisie Filmweb
[12] Plakat filmu "Weird Science" za serwisem movieposter.com
[13] Oingo Boingo - Weird Science, materiał wideo z kanału Youtube
[14] Stephen Spielberg's Amazing Stories, odcinek "Miscalculation" - opis na IMdB
[15] Kadr z serialu "Amazing Stories" za The Entertainment Nut
[16] Aerosmith - Hole in my Soul, materiał wideo z kanału Youtube
[17] Roboterdame AILA - cebit.de 
[18] DFKI

***

Lemoniadowy 2013-03-08 / notek: 127 / komentarzy: 10567 / odsłon bloga: 145222